DeepSeek'in yapay zekâ modeli dünya borsalarına 2 trilyon dolarlık zarar verdi

Küçük bir Çinli yapay zekâ şirketi olan DeepSeek, ABD ve Avrupa teknoloji hisselerinde yarattığı panikle 2 trilyon dolarlık bir kayba yol açtı. Uzmanlar, DeepSeek'in yalnızca yapay zekâ teknolojisini daha erişilebilir hale getirmediğini, aynı zamanda bu alandaki paradigma değişimini de tetiklediğini belirtiyor.

Çin merkezli yapay zekâ girişimi DeepSeek'in önceki gün kullanıma açtığı açık kaynaklı ve ücretsiz R1 modeli, başta ABD olmak üzere tüm dünya borsalarında özellikle teknoloji şirketlerinde büyük yıkıma neden oldu. Eğitilmesi sadece 5.6 milyon dolara mal olduğu söylenen DeepSeek R1 modeli 24 saat içinde dünya borsalarından 2 trilyon doların buharlaşmasına neden oldu.

Haftanın ilk işlem gününde New York'tan Londra ve Tokyo'ya birçok hisse senedi endeksi keskin bir şekilde düştü. S&P 500 yüzde 1.5 ve Nasdaq 100 yüzde 3 değer kaybetti.

En büyük kayıp ise yapay zekâ için en hızlı GPU'ları üreten dünyanın en değerli ikinci şirketi olan çip üreticisi Nvidia'da oldu. Çok daha az GPU'ya ihtiyaç duyan DeepSeek'in kullanıma sunulmasının ardından geçen ilk 24 saat içinde hisseleri yüzde 17 düşen Nvidia'nın kayıpları geçen gün de yüzde 24'e kadar çıktı. 3.5 trilyon dolarlık şirket 36 saat içinde 600 milyar dolardan fazla kayıp yaşadı. Bu, ABD piyasalarında bugüne kadar bir şirketin yaşadığı en büyük düşüş anlamına geliyor.

Şirketin, performanstan önemli ölçüde ödün vermeden rakiplerinin maliyetinin çok altında geliştirdiğini iddia ettiği yapay zekâ modeli, yatırımcıların Amerika'nın en büyük şirketlerinden bazılarının harcama planlarını sorgulamasına neden oldu. Hollandalı çip ekipmanı üreticisi ASML'nin hisse fiyatı yüzde 10'dan fazla düşerken, yapay zekâ ile ilgili donanım üreten Siemens Energy'nin hisseleri de yüzde 21 oranında değer kaybetti. Uzmanlar düşüşün arkasında, "AI balonu mu yaşanıyor?" endişesi olduğunu kaydediyor.

OpenAI CEO'su Sam Altman, Çinli startup DeepSeek'in R1 yapay zekâ modelini "etkileyici" olarak nitelendirdi. Altman, "DeepSeek'in R1'i etkileyici bir model. Elbette daha iyi modeller sunacağız ve yeni bir rakibimizin olması gerçekten enerji verici!" dedi.

Amerikan Fortune 500 şirketlerine danışmanlık yapan GenAI kurucusu Steve Nouri, 6 milyon dolarlık Çinli startup şirketinin Silikon Vadisi'nde imkânsızı başardığını belirtti. Nouri, DeepSeek'in yapay zekâ kurallarını yeniden nasıl yazdığını madde madde sıraladı:

• OpenAI ile rekabet edebilen yapay zekâ modelini ChatGPT'nin maliyetinin binde birine yaptı.
• DeepSeek R1 modelinin sadece maliyeti ucuz değil, aynı zamanda işletme maliyeti de çok daha ucuzdur.

Teknoloji dünyasını sallayan DeepSeek'ten sonra Çinli Alibaba şirketi de yeni yapay zeka modeli Qwen2.5-VL'yi açık kaynak olarak sundu. Şirket, Qwen2.5-VL'nin OpenAI'nin GPT-4o ve Google'ın Gemini 2.0 Flash modelinden çok daha iyi performans gösterdiğini belirtti.

DeepSeek, dün geniş çaplı bir siber saldırıya maruz kaldı; bu yüzden yeni kullanıcı kayıtlarını geçici olarak sınırlamak zorunda kaldı.

DeepSeek dalgasıyla ABD ve diğer borsalarda yaşanan 2 trilyon dolarlık kayıp Türkiye'nin 1.1 trilyon dolar olan yıllık gayri safi milli hasılasının neredeyse iki katıdır. Uzmanlar, ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin ile teknoloji savaşı başlattığında böyle bir kaybı hesaba katmadığı görüşünde.

ABD Başkanı Trump, DeepSeek'in “uyandırma çağrısı” olduğunu belirterek, "Çinli bir şirketin DeepSeek'i piyasaya sürmesi, kazanmak için rekabet etmeye odaklanmamız gerektiği konusunda bizim endüstrilerimiz için bir uyandırma çağrısı olmalı" dedi.